Tuần trước, iCup đã trả lời câu hỏi “Thế nào là một ấm rót Pour Over tốt“. Tiếp tục loạt bài viết phân tích thế nào là 1 sản phẩm tốt – tuần này máy xay cà phê tay sẽ là đối tượng lên thớt!
Nhiều người có thâm niên trong ngành “phê cà tự pha“ vẫn luôn nhấn mạnh: Phễu lọc, bình đựng, cân điện tử có thể mua bất kỳ loại nào – riêng máy xay cà phê hãy cân nhắc kén chọn kỹ càng như chọn Vợ! Chọn đúng hay sai thì cốc cà phê bạn uống sẽ y hệt như cơm bạn được vợ nấu MỖI NGÀY!
Đấy là nói vui, còn nghiêm túc mà nói thì máy xay cà phê tay là 1 phụ kiện mang tính QUYẾT ĐỊNH đến ly cà phê của bạn (với giả định rằng chất lượng cafe của bạn là tốt). Vì vậy, hãy đọc kỹ để có thể lựa chọn cho mình một máy xay cà phê tay phù hợp nhé!
Contents
1. CÓ MỘT BỘ ĐĨA XAY BẰNG THÉP TRƠ

Hồi xửa hồi xưa, đĩa xay bằng gang, gốm thống trị toàn cầu. Nhưng vài năm trở lại đây, vị vua mới trong làng đĩa xay chính là Thép. Với đặc tính cứng, sắc, bền bỉ (nếu trơ với thực phẩm nữa thì hoàn hảo) – đĩa thép nghiền mọi loại cà phê một cách nhanh gọn và đơn giản hơn đĩa gốm rất nhiều lần.
Trên tất cả những máy xay cà phê cao cấp, đĩa thép là lựa chọn duy nhất – biến thể của nó chỉ là những hình dáng khác nhau phụ thuộc vào mục đích sử dụng. Về sau này, đĩa xay thép trở thành một phụ kiện mặc định cho mọi chiếc máy xay cà phê cầm tay bất kể giá thành của nó là vài trăm nghìn đồng hay vài trăm USD. Bạn nên bỏ qua những chiếc máy xay đĩa gốm đi nhé, nó gần như đã quá lỗi thời rồi.
Lưu ý: Sự khác biệt giữa chất liệu, thiết kế và cách thức gia công đĩa thép mới làm nên giá trị của bộ đĩa xay – chứ không phải cứ thép là xịn nhất nhé các bạn. Tuy nhiên, nó là yếu tố đầu tiên phải có! Cụ thể là:
- Đĩa thép tốt sẽ cứng, chịu mài mòn tốt, độ bền cao trong khi đĩa thép kém hơn sẽ nhanh mòn, khiến tuổi thọ sử dụng máy xay ngắn hơn
- Đĩa thép tốt sẽ trơ với thực phẩm (Không có phản ứng hoá học) trong khi đĩa thép kém hơn có thể bị gỉ (oxi hóa) làm ảnh hưởng đến mùi vị cà phê
- Đĩa thép có kết cấu tốt có thể nghiền cà phê đều hơn so với đĩa thép có kết cấu kém. Độ đồng đều của bột là yếu tố quan trọng vô cùng đối với chất lượng của một tách cà phê.
2. ĐỘ ĐỒNG TRỤC CAO (2 VÒNG BI CỐ ĐỊNH 2 ĐẦU)

Những máy xay cà phê tốt luôn có độ đồng trục rất cao nhờ cố định bởi 2 vòng bi bạc đạn 2 đầu. Điều này sẽ quyết định rất nhiều đến độ đồng đều bột cà phê khi xay ra. Bột đều sẽ khiến quá trình trích xuất ổn định và bạn sẽ có được ly cà phê ngon hơn. Vì vậy, khi lựa chọn máy xay cà phê bằng tay, ĐỪNG BAO GIỜ BỎ QUA yếu tố này nhé.
Những máy xay chỉ cố định bằng 1 điểm sẽ dễ dàng bị lung lay trục quay khi nghiền cà phê. Bột sẽ có kích thước không đều, ảnh hưởng xấu đến toàn bộ quá trình trích xuất cà phê của bạn. Bột mịn thì trích xuất quá nhanh và nhiều dẫn đến vị khó chịu trong khi bột thô chưa giải phóng các chất rắn hoà tan. Tệ thì không uống được, mà không tệ thì uống cũng chẳng ngon gì.
Những máy xay đời cũ của Hario hay các máy xay cổ điển trưng bày thường có độ đồng trục rất kém. Trong khi đó, hầu hết các hãng máy xay cà phê khác (mọi xuất xứ) đã cho độ đồng trục là một yêu cầu cơ bản phải có.
3. KHẢ NĂNG TINH CHỈNH KÍCH THƯỚC BỘT NHỎ
Đây là 1 đặc điểm nhận dạng khá đơn giản nhưng bị nhầm lẫn rất nhiều bởi những người mới tìm hiểu. Nhiều người nghĩ rằng nó là số lượng click trên 1 vòng xoay chỉnh cỡ bột – nhưng điều đó sai về bản chất!

Vì vậy, iCup sẽ định nghĩa lại yếu tố này trước khi phân tích: Khả năng tinh chỉnh kích thước bột được đánh giá bằng mức độ chênh lệch giữa 2 kích thước bột gần nhau nhất – tính bằng milimet (mm) hoặc Micromet (μm)
Ví dụ:
- Comandante có 12 điểm chỉnh cỡ/ 1 vòng – mỗi điểm chỉnh cỡ cách nhau 30μm
- Timemore Chestnut X có 24 điểm chỉnh cỡ/ 1 vòng – mỗi điểm cách nhau 80μm (nếu sử dụng vòng vi chỉnh tích hợp thì mỗi điểm thay đổi 15μm)
- Kinu có 50 điểm chỉnh cỡ/ 1 vòng và mỗi điểm cách nhau 10μm. Đây là chiếc máy hoàn hảo nhất hiện tại dành cho nhu cầu xay cà phê espresso chất lượng cao.
Như vậy – Comandante đã có lợi hơn Chestnut X nếu chỉ xét về vòng chỉnh cơ bản dù nó chỉ có 12 điểm (so với Chestnut X là 24). Tuy nhiên, Chestnut X lại ăn được Comandante ở vòng vi chỉnh 15μm. Và nếu xét về nhu cầu vi chỉnh thì Kinu vẫn đang ở vị trí đầu tiên chém ngọt mọi vị trí còn lại.
Vậy nên, khi mua bất kỳ chiếc máy xay nào, hãy hỏi nhà bán hàng xem mỗi click chỉnh cỡ sẽ thay đổi bao nhiêu milimet nhé! Trên thực tế, có hãng đã lợi dụng thông số này thiết kế vi chỉnh cỡ rất nhỏ nhưng bộ đĩa xay theo máy lại không phù hợp để chịu đựng được việc xay mịn trong thời gian dài.
4. HOÀN THIỆN CHẮC CHẮN

Dĩ nhiên rồi! Một cái máy xay ọp ẹp thì không thể cho bạn một cảm giác xay tốt. Những biểu hiện dưới đây sẽ cho bạn thấy thế nào là một máy xay có độ hoàn thiện cao:
- Khung kim loại nguyên khối: Sẽ làm tăng độ bền của máy xay
- Ít hoặc không có kết cấu nhựa: Đảm bảo không bị nứt gãy trong quá trình sử dụng
- Các phụ kiện ráp nối khít nhau: Chứng tỏ độ cơ khí chính xác tốt
- Không có độ rơ của trục máy xay (Lắc vẫn không thấy lệch): Tốt cho độ đồng đều của bột
5. ĐÚNG MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG
- Trưng bày đẹp: Có thể mua những máy xay cổ điển gang gỗ xuất xứ Trung Quốc. Những máy này thường có bộ đĩa gang hoặc gốm, độ đồng trục thấp nên xay cà phê chơi chơi thì ok. Xay hàng ngày sử dụng thì hoàn toàn không hiệu quả, lại khó vệ sinh
- Xay cho nhu cầu pha giấy lọc (drip/ Pour Over) tốt nhất: Hãy lựa chọn các máy xay cà phê đĩa thép có bộ đĩa càng sắc càng tốt
- Xay cho nhu cầu Espresso tốt nhất: Hãy lựa chọn những máy xay có bộ đĩa xay đặc thù (góc cạnh nhưng không sắc – nghiền nát nhiều hơn chém vụn bột cafe). Đĩa xay có thể phủ thêm lớp Titanium chống mài mòn nếu được.
- Xay đa dụng (từ mịn pha kiểu Thổ Nhĩ Kỳ đến thô pha French Press): Nếu bạn sử dụng thường xuyên, có nhu cầu pha cả espresso lẫn cà phê giấy lọc thì nên chọn những máy xay với bộ đĩa có độ bền cao như Comandante. Hoặc sử dụng 2 máy xay chuyên dụng. Các hãng hiện nay đều cung cấp ít nhất 2 biến thể đĩa xay phục vụ nhu cầu xay mịn và thô khác nhau.
6. SỬ DỤNG DỄ DÀNG

Sự dễ dàng ở đây bao gồm nhiều thứ:
- Dễ dàng cầm nắm: Nhờ có kích thước vừa phải với bàn tay người Châu Á. Nếu quá to so với bàn tay của bạn thì bạn đang chọn nhầm máy xay cà phê tay rồi đấy.
- Dễ dàng tinh chỉnh kích thước: Vặn và đếm dễ dàng – không cần tháo tung máy ra khi muốn căn chỉnh
- Dễ dàng vệ sinh sau khi sử dụng: Tháo lắp càng đơn giản, các bạn càng rút gọn được thời gian vệ sinh máy xay sau mỗi lần pha. Còn nếu nhiều chi tiết quá, đến lúc lắp vào thấy thừa linh kiện thì kể ra cũng… không được hay cho lắm.
- Dễ dàng mang theo: Thiết kế nhỏ gọn, tay quay gấp được, có túi vải đi kèm…là những yếu tố phụ nhưng góp phần vào quá trình trải nghiệm máy xay cà phê tay
Tuỳ vào việc bạn muốn điều gì dễ dàng nhất để lựa chọn một chiếc máy xay nhé. Nếu thích đem đi du lịch thì đừng chọn máy xay nặng nề. Mà khoái pha nhiều thể loại thì đừng chọn cái nào quá khó căn chỉnh kích cỡ bột.
7. TÀI CHÍNH TƯƠNG XỨNG CHẤT LƯỢNG (TẦM TIỀN MUA MÁY XAY CÀ PHÊ TAY)
Máy xay “tốt” tầm 1 triệu khác hoàn toàn máy xay tốt tầm 10 triệu. Điều này thì ai cũng hiểu nhưng không đề cập đến thì nhiều người rất hay quên.
Xét theo các yếu tố quan trọng từ cao đến thấp khi lựa chọn máy xay cà phê tay thì:
- Tiền chưa nhiều: Tối thiểu cũng phải mua được máy xay có đĩa thép
- Nhiều hơn 1 tí: Mua được máy xay đĩa thép cứng và bền, độ đồng trục cao. Có thương hiệu trên thị trường (Timemore C2)
- Nhiều hơn 2 tí: Mua được máy xay khung hợp kim nguyên khối, độ tinh chỉnh kích thước nhiều hơn
- Nhiều hơn 3 tí: Có máy xay chất lượng cao nghiền tốt espresso và Pour Over của những thương hiệu khá nổi tiếng (Comandante – Timemore Chestnut X)
- Quá nhiều tiền: Cứ máy xay tay nào đắt nhất thế giới mà chiến thôi – đảm bảo bày cũng đẹp mà xài cũng xịn. Hoặc sử dụng nhiều máy xay với đĩa xay chuyên dụng cho đúng nhu cầu của bạn (espresso/ drip). Ví dụ như Kinu đi kèm bộ đĩa v60 của hãng chẳng hạn.
8. LƯU Ý 3 SAI LẦM KHI LỰA CHỌN MÁY XAY CÀ PHÊ CẦM TAY
- Xuất xứ: Không phải cứ Japan, Germany là tốt hay Trung Quốc là tệ nhé các bạn! Máy xay Hario của Nhật nếu bây giờ đem so với những máy xay giá rẻ bèo của Trung Quốc cũng khó lòng có cửa đọ đâu (ngoài giá bán vượt mặt)
- Tốc độ xay cà phê: Nhiều người đang hiểu sai hoàn toàn bản chất vấn đề về tốc độ nghiền cà phê. Không phải cứ nhanh là tốt mà chậm là xấu đâu các bạn ạ. Quá trình xay cà phê bao gồm Cắt và Ép: Ép làm tăng tốc độ nghiền nhưng cũng làm tăng bột mịn (gây trích xuất quá mức). Trong khi đó, nếu tăng cường hệ số cắt thì cà phê sẽ đều hơn và làm bật hương vị nguyên bản vốn có (tốc độ xay cà phê sẽ giảm đi). Những máy xay chất lượng cao chưa bao giờ đồng nghĩa với tốc độ cao.
- Hình thức: Không phải cứ ốp gỗ, sơn bóng xong là thành hàng cao cấp nha quý bạn – hãy cẩn thận với những gì quá hình thức bằng cách đọc kỹ lại bài phân tích này một lần nữa
Vậy là các bạn đã đọc hết 7 yếu tố quyết định đến việc lựa chọn một chiếc máy xay cà phê cầm tay tốt. Mặc dù đã cố gắng nhận xét bao quát nhiều mặt. Đây vẫn là bài viết hoàn toàn mang tính chất chủ quan – có thể đôi chỗ sẽ khác với bạn. Nhưng nếu bạn nhặt nhạnh được điều gì đó thì cũng thỏa công người viết rồi.